Inleiding
In 2024, het derde jaar van haar bestaan, heeft de Adviesraad Sociaal Domein Almelo zich verder ontwikkeld als brug tussen inwoners en gemeente. De Adviesraad kwam dit jaar 9 keer bijeen in reguliere vergaderingen. Daarnaast zijn de leden van de Adviesraad tijdens een extra besloten bijeenkomst samengekomen om verder te reflecteren op hun eigen ontwikkeling. In totaal behandelden we 3 adviesaanvragen van het college en stelden we 2 ongevraagde adviezen op. Een overzicht hiervan staat verder in dit verslag.
Samenstelling en vergaderingen
De samenstelling van de Adviesraad veranderde in 2024. Mehmet Yelegen trad per 1 januari aan als nieuwe voorzitter. Halverwege het jaar nam André Witvers afscheid, en ook Priscilla Jongsma en Rianka Bergsma stopten als lid. Daartegenover stond de komst van Inge Lohuis, Barbara Eggink en Jos Oosting in de tweede helft van 2024, alle 3 actieve inwoners met waardevolle kennis uit hun werkveld. Helaas namen eind 2024 Cor Niens en Kim ter Hedde ook afscheid. Door deze wisseling van leden bestond de Adviesraad eind 2024 uit 9 leden met diverse achtergronden.
Zoals gebruikelijk was vanuit de gemeente Michel van Brink (beleidsadviseur) bij elke vergadering het eerste halfuur aanwezig als contactambtenaar. Daarnaast schoof een extra beleidsadviseur, Hans Kraaijenhof, in juni en oktober aan om de Adviesraad te informeren over ontwikkelingen op het gebied van Wmo- en Jeugdbeleid.
Ook zijn in juli wethouders mevrouw Overmeen en de heer Van Mierlo bij een vergadering aangeschoven voor een open gesprek. Deze betrokkenheid onderstreept het belang dat zowel de Adviesraad als de gemeente hechten aan goede samenwerking.
Ondanks wisselingen in bezetting is de Adviesraad in 2024 actief gebleven.
Alle vergaderingen werden zorgvuldig genotuleerd en de website van de Adviesraad is actueel gehouden met nieuws en gepubliceerde adviezen. In dit jaarverslag blikken we terug op de belangrijkste thema’s en resultaten van 2024 en kijken we vooruit naar de uitdagingen voor 2025.
De voorzitter nam daarnaast 4x deel aan periodieke overleggen van de voorzitters van adviesraad in de regio. Deze bijeenkomsten zijn van groot belang om ervaringen te delen en van elkaar te leren, maar ook gezamenlijk op te trekken in regionale vraagstukken. De overleggen vinden 1x per kwartaal plaats in het kantoorpand van Almelo Sociaal.
Wijziging werkwijze
Om intern als adviesraad beter grip te krijgen op alle aandachtsgebieden, hebben we onze raad in drie themagroepen opgedeeld:
- Jeugd: Opgroeien en Opvoeden,
- Wmo: Welzijn, Vervoer en Wonen,
- Participatie: Bestaanszekerheid, Armoede en Schulden.
Elke themagroep bestaat uit 2 of 3 leden. Elk duo of trio van leden verdiept zich in “zijn” thema, zodat we signalen gerichter kunnen uitwerken. Deze werkwijze gaf ons eind 2024 al meer focus. In 2025 bouwen we dit verder uit, zodat we de stem van onze achterban nóg effectiever kunnen laten doorklinken.
Belangrijke thema’s van 2024
In 2024 stonden enkele terugkerende maatschappelijke onderwerpen centraal in het werk van de adviesraad. We lichten de meest in het oog springende thema’s uit:
Bezuinigingen in het Sociaal Domein:
Net als veel gemeenten heeft Almelo te maken met forse tekorten. Er werd aangekondigd dat er richting 2025–2026 €20 tot €25 miljoen bezuinigd moet worden, waarvan ongeveer de helft op het sociaal domein. De Adviesraad heeft aandacht gevraagd voor de gevolgen hiervan.
Wethouder Van Mierlo gaf aan dat men probeert te besparen met zo min mogelijk pijn voor inwoners, bijvoorbeeld door efficiënter te werken. “Bezuinigingen gaan vaak ten koste van preventie,” dit risico heeft de Adviesraad nadrukkelijk onder de aandacht gebracht. Afgesproken is dat de Adviesraad wordt betrokken zodra concrete maatregelen uitgewerkt zijn, zodat we tijdig kunnen adviseren over effecten op de ondersteuning van inwoners.
Rol van de regisseur:
De Adviesraad heeft dit jaar een ongevraagd advies uitgebracht over de inhoud en functie van de regisseur in hulpverleningstrajecten. Aanleiding was onze constatering dat er bij complexe problemen één aanspreekpunt met voldoende bevoegdheden moet zijn om hulp te coördineren en in te grijpen als iets niet werkt. In ons advies pleitten we voor duidelijkere regie en mandaat om hulptrajecten bij te sturen of stop te zetten als dat nodig is. Het college toonde begrip voor onze punten en zegde toe dit mee te nemen in het transformatieteam dat de toegang tot jeugdhulp en Wmo herontwerpt.
Relatie met de gemeente:
Een belangrijk intern thema dit jaar was de communicatie en samenwerking tussen Adviesraad en gemeente. Begin 2024 uitten wij onze zorgen over trage of ontbrekende reacties op adviezen en schriftelijke vragen. Deze signalen zijn serieus opgepakt. In juli spraken we dit openlijk door met de wethouders. Zij waardeerden de zorgvuldigheid en diepgang van onze adviezen en onze bereidheid om mee te denken, maar erkenden dat de gemeentelijke reactietermijnen scherper kunnen. Afspraken zijn gemaakt om de procedures te verbeteren, zoals het gebruik van een voorblad bij adviesaanvragen (met duidelijkheid over beleid vs. uitvoering) en het bundelen van openstaande vragen in onze brieven. Eind 2024 merken we dat de verhouding constructiever wordt: vragen van de Adviesraad worden nu thematisch uitgezet binnen het ambtelijk team.
WMO en Jeugd:
De wettelijke kaders en uitvoering van de Wmo en Jeugdwet waren een rode draad in 2024. Regionaal is er gekozen voor gezamenlijke inkoop van Wmo- en jeugdhulp – een ontwikkeling die aansluit bij een eerder advies van onze Adviesraad om regionaal samen te werken. Verder is de gemeente gestart met een groot project om alle Wmo- en jeugdverordeningen en beleidsregels te actualiseren. De Adviesraad heeft hierbij meegekeken en geadviseerd.
Signalen uit de achterban:
Een kerntaak van de Adviesraad is het ophalen van ervaringen en behoeften van inwoners (onze “achterban”). In 2024 hebben we een begin gemaakt om dit structureler op te pakken. We voegden “Signalen uit de achterban” toe als vast agendapunt, zodat elk lid kort kan melden wat er speelt binnen zijn/haar netwerk. Hier kwamen diverse onderwerpen uit naar voren – van zorgen over ouderenzorg tot positieve ervaringen met initiatieven tegen eenzaamheid. Ook namen leden deel aan bijeenkomsten om signalen te verzamelen, zoals het Armoedepact Almelo, een mini-symposium Kwetsbare inwoners.
Overzicht uitgebrachte adviezen d.d. 31-12-2024
Termijn gevraagd advies: 6 weken, termijn ongevraagd advies: 4 weken
|
|
Gevraagd/ ongevraagd |
Advies omschrijving |
Datum advies |
Datum Reactie B&W |
Op tijd |
|
|
Ongevraagd |
Inhoud van de functie van regisseur
|
18-6-2024 |
7-8-2024 |
Ja |
|
|
Gevraagd |
Ontwerp Beleidsregel re-integratie Participatiewet 2024 |
7-8-2024 |
22-10-2024 |
Nee |
|
|
Ongevraagd |
Ongevraagd advies over het kunnen continueren van een dagbestedings-centrum (WLC) |
8-8-2024 |
5-11-2024 |
Nee |
|
|
Gevraagd |
Ontwerp Verordening Wet maatschappelijke ondersteuning en Jeugdhulp Almelo 2025 |
29-12-2024 |
11-2-2025 |
Ja |
|
|
Gevraagd |
Advies afstemmingsverordening Participatiewet |
5-1-2024 |
11-2-2025 |
Ja |
Vooruitblik 2025
Met de ervaringen van 2024 op zak kijkt de Adviesraad Sociaal Domein vol vertrouwen naar 2025. Enkele punten die komend jaar centraal zullen staan:
Verdieping samenwerking gemeente:
We zullen de nieuwe overlegstructuur met de wethouders continueren en verder invullen. Doel is om vroeg in het beleidsproces mee te denken. Ook monitoren we of de verbeterde reactietijden en procesafspraken daadwerkelijk worden nagekomen, zodat onze adviezen op tijd en officieel beantwoord worden.
Uitvoering hervormingen en beleid:
2025 wordt een jaar waarin diverse plannen in daden worden omgezet. De Adviesraad zal actief volgen hoe bezuinigingsmaatregelen uitpakken voor kwetsbare inwoners. We blijven erop toezien dat preventie niet uit het oog wordt verloren bij noodzakelijke bezuinigingen. Verder verwachten we medio 2025 meer duidelijkheid over de landelijke Hervormingsagenda Jeugd. Onze Adviesraad staat klaar om gemeente en eventuele regiopartners te adviseren over de lokale invulling hiervan, met nadruk op toegankelijkheid van jeugdhulp en mentale steun voor jongeren.
Thematische focus en signalen:
Intern gaan we door met onze indeling in themagroepen (Jeugd, Wmo, Participatie). Elk team brengt in 2025 de speerpunten en knelpunten in hun domein scherper in kaart, in contact met achterban en professionals. Zo willen we het onderwerp armoedebeleid oppakken: naar aanleiding van het Rekenkameronderzoek (2024) dat pleit voor samenhangend beleid, onderzoeken we hoe wij als Adviesraad een rol kunnen nemen in het verbinden van onderwerpen (schuldhulp, inkomensondersteuning, etc.) tot één visie. Dit doen we uiteraard in overleg met de verantwoordelijke wethouder, zodat duidelijk is wat er van ons verwacht wordt.
Blik op kwaliteit en impact:
Tot slot wil de Adviesraad in 2025 de impact van onze adviezen beter gaan volgen. We streven ernaar om niet alleen adviezen uit te brengen, maar ook te zien wat ermee gebeurt. Daarom gaan we bijhouden welke aanbevelingen zijn overgenomen en wat het effect is op de praktijk. Waar nodig spreken we de gemeente hierop aan of komen we met vervolgadviezen. Daarnaast zullen we – conform onze reglementaire verplichting – twee jaar na de start een zelfevaluatie uitvoeren. Hierin kijken we kritisch naar onze eigen werkwijze: werken we efficiënt, is onze advieskwaliteit hoog, en bereiken we de doelen die we ons gesteld hebben? Deze evaluatie moet ons helpen nog effectiever te worden als adviesorgaan.
Vergroten bekendheid en netwerk:
We blijven werken aan onze naamsbekendheid en bereik. In 2025 willen we onze raad uitbreiden – onder andere door het actief werven van nieuwe leden (er is nog plaats voor 2 à 3 betrokken inwoners in de Adviesraad). Ook onderzoeken we of we jongere Almelose inwoners kunnen betrekken, bijvoorbeeld via een klankbordgroep jeugd. En zullen we proactief signalen ophalen van onze achterban.
Kortom, de Adviesraad Sociaal Domein Almelo kijkt terug op een actief jaar 2024 waarin we onze positie hebben versterkt en belangrijke thema’s op de agenda hebben gezet. Met vernieuwde energie en lering uit het afgelopen jaar zetten we ons in 2025 in om de stem van de inwoners te laten horen en bij te dragen aan sociaal beleid dat niemand uit het oog verliest.
