De leeftijdsopbouw van de bevolking verandert en het aandeel van oudere leeftijdsgroepen wordt groter, waardoor de gemiddelde leeftijd van de bevolking toeneemt. Zo bestond op 1 januari 2024 20,7 % van de Almelose bevolking uit 65-plussers.
Over 20 jaar zijn er in Nederland zo’n 2,5 miljoen 75-plussers: 2 keer zoveel als nu.
De vergrijzing vraagt om passende maatregelen. Door de overheden en van de betrokkenen zelf.
De Adviesraad is voornemens dit thema verder te gaan volgen.
Vergrijzing en het sociaal domein
Nederland vergrijst: de leeftijdsopbouw van de bevolking verandert en het aandeel van oudere leeftijdsgroepen wordt groter, waardoor de gemiddelde leeftijd van de bevolking toeneemt. Zo bestond op 1 januari 2024 20,7 % van de Almelose bevolking uit 65-plussers.
Over 20 jaar zijn er in Nederland zo’n 2,5 miljoen 75-plussers: 2 keer zoveel als nu.
De vergrijzing vraagt om passende maatregelen. Door de overheden en van de betrokkenen zelf.
Door de vergrijzende bevolking neemt het aantal mensen dat hulp binnen de Wet Maatschappelijke ondersteuning (Wmo) nodig nu al heeft sterk toe.[1] Zoals hulpmiddelen, huishoudelijke verzorging, collectief aanvullend vervoer en begeleiding aan huis.
Ook stelt een toenemende vergrijzende Almelose bevolking speciale eisen aan de huisvesting van deze groep.
Actief gemeentelijk woonbeleid voor senioren is van groot belang om te zorgen dat de kansen op een passende woning voor mensen van alle leeftijden verbeteren.
Actief meedenken en voorbereid zijn op je toekomst door de ouder wordende inwoner is van eveneens van groot belang.
De Adviesraad Sociaal Domein Almelo zal zich de komende tijd in deze hoogst actuele materie verdiepen en waar nodig met adviezen richting B&W komen.
Woon- en zorgbeleid
Aedes, de koepel voor de woningcorporaties, meldt een enorme woonzorgopgave voor de explosief groeiende groep ouderen. Wat betekent het voor de leefbaarheid in buurten en dorpen als zij niet meer voor zichzelf, hun huis en hun omgeving kunnen zorgen? Hoe gaan wij het gat tussen zelfstandig wonen en het verpleeghuis overbruggen?
Het Rijksprogramma Wonen en Zorg biedt corporaties houvast en achtergronden bij de huisvesting van ouderen. Er moeten veel woningen op maat voor ouderen gebouwd en woningen zorggeschikt gemaakt worden. Dan kunnen ouderen doorstromen naar een passende (zorg)woning en komt er een verhuisketen op gang. Aldus de theorie.
Op 1 januari 2026 moeten alle gemeenten een woonzorgvisie hebben. Deze visies vormen de basis om afspraken te maken met woningcorporaties, verhuurders, zorgaanbieders en zorgkantoren over wat mensen uit de aandachtsgroepen en ouderen, naast huisvesting, nodig hebben aan zorg en ondersteuning op verschillend gebied. Elders zijn wooncoaches aangesteld die met ouderen hun persoonlijke situatie bespreken.
Er is al een woonzorgvisie Twente 2024- 2026. Belangrijkste te beantwoorden vraag in deze: hoeveel woningen en welke moeten er gebouwd worden voor de verschillende doelgroepen, waaronder de (alleenstaande) ouderen?
Onderzoek Vereniging Eigen Huis
Actief gemeentelijk woonbeleid voor senioren is van groot belang om te zorgen dat de kansen op een passende woning voor mensen van alle leeftijden verbeteren. Veel oudere mensen willen wel verhuizen, maar zien dat er niet of nauwelijks passende, kleinere woningen beschikbaar zijn. Als die niet worden gebouwd kunnen ze geen kant op en komen er geen woningen vrij voor de groep mensen die juist staan te springen om een iets ruimer huis. Het is daarom van groot belang voor gemeenten om ouderen tijdig te betrekken bij het ontwikkelen van nieuwbouwplannen.
De Vereniging Eigen Huis was benieuwd naar de wensen en behoeften op het gebied van de toekomstige huisvesting bij de doelgroep. En hield een onderzoek onder haar 55+ leden, onder de leden van omroep MAX, Plus magazine en ANBO-leden met een eigen woning.
Enkele conclusie uit dit onderzoek: [2]
- Het merendeel van de senioren heeft al nagedacht over hun toekomstige woonsituatie (88%).
- Van de senioren die al hebben nagedacht over hun toekomstige woonsituatie, maar nog geen stappen hebben ondernomen, denkt 27% erover om de huidige woning aan te passen.
- De belangrijkste belemmeringen die deze groep ervaart voor het zetten van concrete stappen zijn dat het aanbod van geschikte woningen om naar te verhuizen te beperkt is (71%)
- Ruim de helft van de senioren is positief over het overheidsbeleid dat stimuleert om senioren zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen (56%), vooral omdat men hierdoor de regie over hun leven behoudt (92%) en actief blijft (64%). 1 op de 8 senioren is negatief over het overheidsbeleid, vooral omdat het de familie dwingt tot
mantelzorg (77%) en het kan leiden tot isolement (70%).
Ouderen geven hun gemeente gemiddeld een 6,4 voor de inzet voor senioren. Vanwege het gebrek aan levensloopbestendige woningen krijgen veel gemeenten van hun 55-plus-inwoners echter een onvoldoende. De seniorvriendelijkste gemeente van Nederland is Oldenzaal, die met een 7,1 een ruime voldoende van haar oudere inwoners verdient. Hardenberg een 6,8. Almelo krijgt in dit onderzoek een totaalscore van 5,9.
Zelf-aan-zet-bijeenkomst
COSBO Almelo ( Collectief Orgaan Samenwerkende Bonden van Ouderen) organiseert op 14 november een zelf-aan-zet-bijeenkomst in de Schouw, Kerkplein 3, Almelo. Praat mee over “Hoe gaan we voorbereid de toekomst in?” Over een goede woning hebben en zorg en hulp krijgen als het nodig is.
Aanvang: 14.00 uur.
Bronnen:
–AEDES, Vereniging van woningcorporaties, Voortgang programma’s wonen en zorg voor
ouderen: versterken regie op ouderenhuisvesting, juni 2023, P. Schipper
–Vereniging Eigen Huis, Betrek senioren bij gemeentelijk woonbeleid, uitkomsten ledenpeiling,
Amersfoort, 24 september 2024.
–Provincie Overijssel, Regionale woonzorgvisie 2024-2026, Twente. 02 maart 2024
–COSBO Almelo
-CBS, Bevolking in de toekomst, december 2022, Stattine, prognoses
1: 3,2% van de inwoners van Almelo ontvangt ondersteuning op hoofdcategorie Ambulant gedurende 2023. [Twente Monitor Sociaal Domein]
2: Let wel: deelnemers zijn veelal eigenaar van de huidige woning.